Wystawa

Barwy słońca: światło Fatimy we współczesnym świecie
Wystawa czasowa upamiętniająca objawienie w październiku 1917 r.
Rok jubileuszu stulecia objawień fatimskich

Materia historyczna 13 października 1917 roku, bezpośrednie i pośrednie relacje dotyczące Cudu Słońca, doświadczenie którego potwierdza ponad 70000 osób, stały się substancją wystawy, która, korzystając z różnych metod wystawienniczych łączących dawne i współczesne eksponaty, stara się odtworzyć scenerię dnia ostatniego objawienia Matki Boskiej w Fatimie. Historia staje się punktem wyjścia, w którym zwiedzający uświadamia sobie, iż Cud Słońca nie był momentem kończącym objawienia, lecz rozpoczynającym bieg historii, której on sam jest uczestnikiem.
Metafora Cudu Słońca, za sprawą kilku eksponatów, wprowadza zwiedzających w filozoficzny pejzaż przedstawiający obecną we współczesnym świecie tezę, iż „Bóg umarł z dala od ludzi” (cześć I. Zaćmienie słońca). Dzięki płynnemu przejściu do części drugiej, trzeciej i czwartej pojawia się refleksja dotycząca, podkreślanej przez katolicyzm, roli Matki Boga jako kobiety szczególnie skupionej na wydarzeniach historii rodzaju ludzkiego. Eksponaty stanowiące wizerunkowy dyskurs październikowych objawień zostały zaprezentowane pod tytułem „Księżyc rozjaśnia noc: dyskurs o zjawiskach na fatimskim niebie”. Przedmioty o charakterze artystycznym związane z narracją orędzia fatimskiego wystawione zostały w części wystawy zatytułowanej „Blask księżyca ukazuje światło słońca: w Fatimie Maryja ukazuje Chrystusa”, a symboliczna synteza serca w części „Forma księżyca: zwięzły język serca”.
Znaczna część wystawy poświęcona jest upamiętnieniu miejsca, które, począwszy od 1917 r., kształtuje się w Cova da Iria, przestrzeni zamkniętej między budowlami, które powstając w ciągu 100 lat, stworzyły pejzaż-scenerię doświadczania wiary (część V i VI: „Światło kształtuje miejsce: Sanktuarium jako pierścień otaczający miejsce święte”, „Konstelacja świateł: doświadczenie Fatimy jako płonącej łąki”).
Po obejrzeniu eksponatów stanowiących artystyczne bogactwo sanktuarium fatimskiego, zwiedzający zostaje zaproszony zastanowienia się nad sobą i uświadomienia sobie, że w historii rodzaju ludzkiego dom Boga zależy od sanktuarium, które każdy człowiek dla Niego przeznacza. Wielkie sanktuarium historyczne, przedstawieniem którego kończy się wystawa (część VII. „Gwiazda, która nigdy nie gaśnie: człowiek, sanktuarium Boga”) oraz postać Chrystusa Zmartwychwstałego to zaledwie symbole sanktuarium człowieczego, w którym Bóg, w Swej wielkości, może zamieszkiwać.
Otwarta w roku jubileuszowym stulecia objawień fatimskich wystawa „Barwy słońca: światło Fatimy we współczesnym świecie” jest najbardziej wartościową ekspozycją w historii sanktuarium fatimskiego. Składają się nań eksponaty przekazane, wypożyczone przez prywatnych kolekcjonerów, przez instytucje kościelne (parafie, muzea diecezjalne, seminaria oraz wspólnoty religijne), a także przez instytucje świeckie jak, między innymi, Muzeum Fundacji Calouste Gulbenkiana czy Departamentu Dokumentacji i Archiwum Dyrekcji Wydziału Dokumentacji, Komunikacji i Public relations Ministerstwa Ekonomii. Za sprawą użytego języka muzeologicznemu dzieła sztuki i inne świadectwa materialne z różnych epok historycznych łączą się w dyskurs, który prowadzi do analizy roli Fatimy we współczesnym świecie.

Marco Daniel Duarte
Komisarz wystawy